Narciarstwo biegowe to dyscyplina sportu i forma rekreacji, która w sposób wszechstronny angażuje prawie wszystkie partie mięśniowe. Podczas pracy, w mięśniach zachodzi szereg reakcji chemicznych. Ich efektem jest powstanie energii mechanicznej (wykorzystywanej do pracy mięśni) oraz energia cieplna. Przy wzroście temperatury organizm uruchamia mechanizmy obronne, zapobiegające przegrzaniu. Najwydajnieszym jest pocenie się. Pot to wydzielina gruczołów potowych rozmieszczonych w skórze całego ciała. Wydzielony na powierzchnię skóry pot jest odparowywany dzięki energii cieplnej nagromadzonej we krwi napływajacej do naczyń krwionośnych skóry. Dzięki temu dochodzi do obnizenia temperatury krwi i tym samym całego organizmu.

Wewnętrzny czynnik - pot oraz czynniki zewnętrzne: temperatura otoczenia, wiatr, padający śnieg lub deszcz będą warunkowały dobór odpowiedniego ubioru na konkretny wypad, na narty biegowe.

Do dyspozycji narciarza biegowego pozostają dwie metody ubrania się:

1. Na tzw. "cebulkę", z możliwością zdejmowania w czasie wycieczki elementów odzieży, kiedy się już rozgrzejemy (konienieczny będzie plecak do schowania odzieży) i ewentualnego, ponownego jej ubrania w czasie mniejszej intensywności biegu/spaceru lub przerwy.

2. Lżejszego ubrania się, kiedy planujemy bieg ciągły (bez postojów i przerw). Wtedy na początku biegu może być trochę zimno ale potem juz nie przegrzejemy organizmu.

Bez względu na to, którą metodę wybierzemy, odzież na biegówki powinna być:

- przylegająca do ciała, aby nie ograniczać ruchów,

- oddychająca, by odprowadzać pot z powierzchni ciała,

- chroniąca przed wiatrem w jej przedniej części,

- wodoodporna.

 

Pierwsza warstwa - BIELIZNA TERMOAKTYWNA

Bielizna termoaktywna ma za zadanie zachowywać optymalną temperaturę ciała i umożliwiać odprowadzenie wilgoci (potu) ze skóry na zewnątrz, do dalszych warstw odzieży. Aby spełniała swoje funkcje musi ściśle przylegać do tułowia.

PAMIETAJ. Bielizna termoaktywna to nie to samo co bielizna termiczna.

Celem bielizny termoaktywnej jest odprowadzanie wilgoci. Bielizna termiczna ma za zadanie utrzymywanie ciepła.

Do biegów narciarskim wykorzystujemy bieliznę termoaktywną. Występuje w wariantach różniących się grubością a dużą popularnością cieszy się ciepła bielizna z dodatkiem włókien z wełny merynosów. 

Wykorzystanie bielizny można komponować spośród: koszulek z krótkim lub długim rękawem, fig, bokserek, spodni z długimi nogawkami lub za kolana.

 

Druga warstwa - BLUZA i SPODNIE

Zadaniem drugiej warstwy jest: dalsze usuwanie wilgoci na zewnątrz ( w przypadku bluz i spodni) oraz ochrona przed wiatrem i deszczem lub śniegiem (spodnie).

Bluzy do narciarstwa biegowego są cienkie, wykonane z materiałów technicznych. Bluzy posiadają otwory lub panele wentylacyjne i poprzez nie następuje odprowadzenie wilgoci z bielizny termoaktywnej. Przy niższych temperaturach zewnętrznych lub mniejszej intensywności wysiłku, bluzę można zastąpić cienkim polarem. Aby spełniać funkcję odprowadzania potu, bluzy powinny przylegać do ciała, nie ograniczając jednak swobody ruchów.

Spodnie do biegania na nartach spełniają dwie funkcje. Z przodu materiał ma chronić przed wiatrem i śniegiem lub deszczem a tyłu odprowadzać wilgoć.

Z uwagi na wszechstronność ruchów narciarza biegowego spodnie nie powinny ich ograniczać. W okolicach kolan i bioder użyte materiały są wielokierunkowo rozciągliwe. Spodnie mogą być zapinane klasycznie na guzik. Najczęściej spotyka się jednak pas z gumą, dodatkowo związywany sznurkiem. Dzięki temu spodnie idealnie pasują do talii i nie zsuwają się podczas ruchu. Często w tylnej części pasa spodni wszyty jest szeroki element silikonowy. Jego zadaniem jest uniemożliwienie wysuwania się bielizny czy bluzy, którę są wsunięte do spodni.

W przypadku intensynego biegania lub wyższych temperatur powietrza, zamiast spodni, można wykorzystać leginsy termiczne. Wtedy też ciepłotę można regulować grubością bielizny termoaktywnej lub z niej zrezygnować.

 

Trzecia warstwa - KURTKA

Kurtka do narciarstwa biegowego jest lekkia i oczywiście wykonana z materiałów technicznych. Jej grubszy przód, z membranami, ma zapewnić ochronę przed wiatrem i śniegiem lub deszczem. Tył kurtki ma za zadanie odprowadzenie wilgoci z drugiej warstwy. Z uwagi na membrany, przód gorzej odprowadza wilgoć. Przy intensywniejszym wysiłku wykorzystuje się kurtki wygladające jak bluzy. Z przodu są wzmocnione tkaniną wiatrodporną a na plecach i pod pachami jest materiał oddychający, odprowadzajacy wilgoć na zewnątrz.

 

AKCESORIA - CZAPKA

Organizm człowieka traci przez głowę aż 30% swojego ciepła. Niezmiernie ważnym elementem ubioru narciarza biegowego będzie więc odpowiednia czapka, która umożliwi oddawanie ciepła z głowy na zewnątrz a jednocześnie będzie chroniła przed wiatrem i chłodem. Czapka powinna ściśle przylegać do głowy tak aby w czasie biegu nie zsuwała się z niej.

Każdy narciarz biegowy powinien posiadać dwie czapki. Przy wyższych temperaturach otoczenia wystarczy wykorzystywać cienką czapkę z funkcją odprowadzania wilgoci. Przy niższych temperaturach, wietrze, opadach śniegu zadanie swoje spełni czapka grubsza. Dobrym rozwiązaniem będzie czapka skonstruowana tak jak opisane powyzej kurtki i spodnie. W przedniej i bocznej części, najbardziej eksponowanej na wiatr, będzie chronić zatoki czołowe i uszy poprzez wszytą opaskę z materiału chroniacego przed wiatrem. W tylnej części czapka powinna zawierać membranę odprowadzającą wilgoć.

 

AKCESORIA - BUFF (HUSTA, KOMIN)

Szerokie zastosowanie w turystyce i sporcie ma tzw. buff (husta, komin). Jest to bezszwowa tuba uszyta z mikrofibry, czyli elastycznego materiału doskonale wchłaniajacego wilgość, odpornego na rozdarcia. Zaletą buffa jest możliwośc jego wszechstronnego wykorzystania. Może stanowić ochronę szyi jako szalik. Po złożeniu może być opaską. W mroźny i wietrzny dzień buff spełni funkcję maski na twarz.

AKCESORIA - RĘKAWICZKI

Rękawiczki są ważnym elementem wyposażenia narciarza biegowego. Technika biegu wymaga mocnego chwytu rękojeści kijka w fazie odbicia i pewnego, ponownego chwytu w końcowej fazie zamachu pracy ramion. Dlatego rękawiczki nie powinny być grube i dobrze opinać dłonie. Na ich wewnętrznej części znajdują się z reguły elementy antyposlizgowe, dla pewniejszego trzymania kijka biegowego. Rękawiczki powinny posiadać takie same parametry jak wyżej opisane kurtki i spodnie: oddychalność, wiatroszczelność i wodoodporność. Dzięki temu dłonie biegacza będą suche pomimo wydzielanego potu i ciepłe pomimo wiatru i padającego śniegu czy deszczu.

W garderobie narciarza biegowego powinny się znależć dwie pary rękawiczek. Jedna para, cieńsza, na pogodę bezwietrzną i bez opadów, o wyższej temperaturze powietrza. Druga para powinna być grubsza, sprawdzająca się w trudniejszych warunkach atmosferycznych lub w ruchu o mniejszej intensywności. Tutaj można wybierać pomiędzy rękawiczkami z pięcioma, trzema lub jednym palcem. Wybór będzie zależeć od indywidualnej wrażliwości biegacza na zimno.

AKCESORIA - SKARPETY

 Skarpety to również niezmiernie istotny element, jeśli chodzi o komfort narciarza biegowego. Skarpety powninny być średniej grubości i wysokości ponad staw skokowy, czyli powyżej buta do nart biegowych. Z reguły ich wysokość sięga do połowy łydki. Skarpety wykorzystywane do narciarstwa alpejskiego, pod kolano, mogą się okazać za ciepłe i niewygodne.

Modele skarpet do narciarstwa biegowego są oddychajace i antybakteryjne. Dostosowują się do kształtu stopy, z rozróżnieniem na prawą i lewą. Mają w sobie strefy wzmocnień i strefy amortyzujące wstrząsy. Odpowiednio umieszczone ściągącze zapobiegają przekręcaniu się skarpety w bucie.

Osoby o większej wrażliwości na zimno mogą wykorzystywać skarpety z domieszką wełny z merynosa.